همانطور که میدانید در هنگام آتش سوزی، دود و آتش از طریق محل داکت های تاسیسات برق و مکانیک، محل خروج کابل ها در اتاق های برق و فضاهای حد فاصل سقف و نما به سرعت گسترش یافته و احتمال سرایت حریق و دود و گازهای سمی حاصل از اشتعال از این طریق به فضاهای دیگر افزایش می یابد.برای جلوگیری از گسترش آتش تجهیزات مهم فنی مثل برق اضطراری، سیستم های اعلام و اطفا حریق در هنگام آتش سوزی باید بتوانند به کارشان ادامه دهند، همچنین مسیر های خروج اضطراری و تجهیزات الکتریکی موجود در این مسیرها از جمله روشنایی و سیستم تهویه هوا نیز به منظور استفاده در شرایط بحران باید به عملکرد خود ادامه دهند و هرچه زمان طولانی تری این سیستم ها بتوانند کار کنند، شانس بیشتری برای نجات افراد و مقابله با آتش سوزی وجود دارد. از اینرو در ساختمان های اداری , هتل ها و بیمارستان ها که روزانه تعداد زیادی از افراد در آن رفت و آمد می کنند، آتش بند و دود بندها به منظور جلوگیری از گسترش آتش وباهدف نجات جان انسان ها و سهولت در عملیات امداد و نجات استفاده میشود. در واقع 30 تا 90 دقیقه ی اول بعد از شروع آتش سوزی به دلیل ایجاد زمان کافی برای تخلیه افراد و به منظور سهولت در عملکرد آتش نشانی و حفاظت از تجهیزات الکتریکی خاص ازجمله: سیستم های روشنایی، آسانسورها، سیستم های اعلام اطفا حریق، سیستم های تهویه جهت خروج دود ناشی از آتش سوزی، بسیار حائز اهمیت می باشد.
بنابراین با سه هدف اصلی زیر آتش بند ها میبایست در طراحی درنظر گرفته شود:

1– محدود کردن سرعت انتشار آتش
در واقع محدود کردن سرعت انتشار آتش به این معنی است که هنگام آتش سوزی در بخش هایی از ساختمان، سایر قسمت های ساختمان در یک بازه زمانی تعریف شده در مقابل حریق برای نجات جان انسان ها و عملیات امداد و نجات محافظت شوند.

2- حفاظت از مسیرهای خروج اضطراری
هنگامی که آتش شیوع پیدا می کند، هر دقیقه بحرانی است. اگر جایی آتش سوزی شود، مسیرهای خروج اضطراری مهمترین قسمت برای نجات در ساختمان به شمار می آیند، بنابراین باید طوری حفاظت شوند که در هر شرایطی قابل استفاده باشند. تقریبا می توان گفت 95 درصد مرگ و میر ها در هنگام آتش سوزی به دلیل تنفس دودهای سمی حاصل از آتش می باشد و همان طور که می دانید تعداد گسترده ای از مردم از این مسیرها به عنوان راه فرار از آتش و استنشاق دودهای خطرناک استفاده می کنند. بنابراین این مسیرها باید در برابر حریق حفاظت شده و راه های نفوذ آتش و دود به آنها جهت خروج اضطراری افراد و کمک رسانی در مواقع حادثه، بسته شود.

3– حفاظت و نگهداری سیستم های الکتریکی در مقابل حریق
چنانچه بخواهیم وقفه ای در تامین برق در بخش های مختلف ساختمان هنگام آتش سوزی رخ ندهد حفاظت از سیستم های الکترونیکی، ، اهمیت پیدا می کند. این بدین معنی است که تجهیزات مهم فنی مثل برق اضطراری، سیستم های اعلام و اطفا حریق در هنگام آتش سوزی باید بتوانند به کارشان ادامه دهند. علاوه بر این در هنگام آتش سوزی همانطور که گفته شد، مسیرهای خروج اضطراری باید قابل استفاده باشند و تجهیزات الکتریکی از قبیل روشنایی، و تهویه باید به عملکرد خود ادامه دهند.
استفاده از سینی کابل , انکر بولت , ساپورت ,جعبه تقسیم های مقاوم در برابر حریق میتواند تاثیر بسزایی در عدم تخریب تاسیسات الکتریکی در 90 دقیقه اول شروع آتش نماید.
آتش بند و دود بندها محصولاتی هستند که به منظور برآوردن این سه هدف اصلی تولید می گردند و توانایی آن را دارند که در بازه زمانی مشخصی از انتشار آتش و دود جلوگیری به عمل آورند.

با توجه به اهمیت بسزای آتش بند و دودبندها در نجات جان انسان ها، این سیستم ها قبل از استفاده ملزم به تست در مقابل شعله و آتش در دماهای مختلف زیر نظر موسسات رسمی و معتبر بر اساس استانداردهای بین المللی می باشند. محصولات مربوط به پوشش های ضد حریق و عایق کابل ها و سیستم های الکتریکی طبق منحنی استاندارد دما-زمان مورد تست و آزمایش قرار می گیرند. این منحنی بر اساس استاندارد بین المللی ISO 834-1 بوده و در سراسر جهان به عنوان استانداردی جهت تست مقاومت در برابر حریق مورد استفاده قرار می¬گیرد و به اصطلاح نمودار flash-over نامیده می شود.

در خلال تست حفاظت در برابر حریق، میزان جلوگیری از گسترش و انتشار حریق و دود نیز مد نظر قرار میگیرد. طبقه بندی بر اساس زمان تست و سطح دما که منطبق بر استانداردهای بین المللی تنظیم می گردد، صورت می پذیرد و نتایج تست های انجام شده توسط موسسات معتبر نوشته و محصولات بر اساس استاندارد EN 13501 یا DIN 4102 دسته بندی می شوند.

کلاس بندی بر اساس استاندارد EN 13501

کلاس بندی بر اساس استاندارد انواع مختلف تجهیزات آتش بند و دود بند